Hoe laat je jonge kinderen eenvoudig starten met beachvolleybal? Hoe kunnen jonge kinderen zonder volleybalervaring laagdrempelig beginnen?

Debora Kadijk* werkte een compleet systeem uit dat gericht is op ontwikkeling en doorgroei op alle beachvolleybal onderdelen. Beachvolleybal is niet makkelijk, maar veel onderdelen, zoals motoriek, looppatronen, balbaanbeoordeling en spelinzicht zijn al volledig te trainen op jonge leeftijd.

Het systeem, met de naam Kadijk Beachvolleybal Start Systeem, kortweg KBSS, kent de volgende uitgangspunten:

•  Gelijk 2 tegen 2, aansluiting op officieel beachvolleybal en op hogere niveau
•  Laagdrempelig, voor kinderen met en zonder volleybalervaring
•  Plezier met leeftijdsgenoten in wedstrijdvormen
•  Techniek en scholing
•  Speciale regels, ‘handicaps’, aansluitend bij de ontwikkelde volleybalkwaliteiten
•  Lange rally’s en wedstrijdspanning, ondanks verschil in volleybalkwaliteiten
•  Duidelijke doorgroei, ontwikkelfasen
•  Simpel systeem, eenvoudig te begrijpen

 
Het KBSS voldoet aan de wensen van kinderen én van trainers!
Kinderen spelen graag met hun vriendjes of vriendinnetjes. Meestal zijn dit leeftijdgenoten. Zij kunnen qua motorische ontwikkeling veel verschillen, maar dankzij KBSS kunnen ze toch samen spelen. Kinderen willen graag partijtjes spelen, met het KBSS kan dat, terwijl ze, voor hen ongemerkt, ook trainen. Ook spelen ze graag twee tegen twee, immers, zo wordt het echte beachvolleybal ook gespeeld. Dit is één van de belangrijke uitgangspunten van het KBSS, net zoals het spelen van spannende wedstrijden. Trainers willen graag een methode waar ze mee kunnen beginnen bij startende beachvolleyballertjes. Niets is zo frustrerend als ballen die constant alle kanten op vliegen of op de grond komen. Het KBSS biedt houvast. Veel herhaling, zodat bewegingen, technieken en taktiek ingeslepen worden. Lange rally’s, dus veel balcontact. Specifieke accenten, gericht op doorgroei. Werken aan onderdelen die kinderen wel kunnen op jonge leeftijd, zoals motoriek, looppatronen en tactiek. Nog niet teveel aandacht voor lastige onderdelen zoals de techniek. Dit komt vanzelf als ze ouder worden.

Spelend leren
Wetenschappers, zoals de Canadees Jean Coté, stelt dat het opdoen van ervaring in spelsituaties waarbij het hebben van plezier centraal staat, net zo belangrijk is als gestructureerd oefenen. Deze ervaringen kunnen, vooral als ze worden opgedaan in de leeftijd van 6 tot 13 jaar, belangrijk zijn voor een verdere (top-)sportcarrière. Dit door hem zo genoemde ‘deliberate play’, als tegenhanger van ‘deliberate practice’, zorgt ervoor dat kinderen flexibiliteit en creativiteit ontwikkelen. Bovendien vinden ze spelen leuk, en door deze intrinsieke motivatie wordt ervoor gezorgd dat spelers als ze wat ouder worden ook bereid zijn om intensieve trainingsvormen te ondergaan, de zogenaamde deliberate practice. Debora is een voorstander van gestructureerde oefenvormen, herhaling en vastigheid. Gestructureerd trainen is bij kinderen echter niet makkelijk, ze vragen om spel. Door te gaan spelen met een gericht doel wordt voldaan aan de wens van de trainer en de kinderen. Als zodanig is het KBSS bij uitstek geschikt als basis voor een verdere (top-)sportcarrière.

Ontwikkelfasen
Het KBSS is opgebouwd in vijf logische stappen, ontwikkelfasen genoemd. Deze ontwikkelfasen zijn vastgelegd op handzame spelkaarten. Ontwikkelfase 0 begint met gooien en vangen, bij ontwikkelfase 1 is de eerste actie compleet, namelijk de service. Per volgende ontwikkelfase wordt er een actie toegevoegd, om zo via pass, set en slag bij ontwikkelfase 4 terecht te komen. In ontwikkelfase 4 wordt het volledige beachvolleybal gespeeld. Visueel worden deze ontwikkelfasen tot uitdrukking gebracht in de kleuren rood, wit, blauw, oranje, vlag en wimpel. Voor specifieke trainingsaccenten zijn er een aantal tussenstappen toegevoegd. Door bijvoorbeeld ergens een vangmoment in te bouwen, een split, kan de nadruk worden gelegd op het spelen, en dus trainen van een specifieke actie.  Een voorbeeld is kaart 2 split, waarbij de set gevangen mag worden, en beachvolleybaltechnisch mag worden doorgespeeld, waardoor er een krachtige aanval kan ontstaan.

Bewustwording
Door te spelen met een gericht doel krijgen de kinderen de mogelijkheid zich bewust te worden van de mogelijkheden per spelsituatie. Als er een goede pass komt, die ontstaat vanuit een 1 kaart, dan kan er gekozen worden voor een set up achterover of naar de antenne, waardoor een bepaalde spelsituatie ontstaat. Als je speelt op een 2 kaart, waarbij de pass vaak onregelmatig is, oefen je bewust op een set up uit hectiek. Uit deze spelsituaties leren kinderen al op jonge leeftijd om de best mogelijke oplossing te bedenken.

Verdieping
De ontwikkelfasen zijn niet oppervlakkig tot stand gekomen. Er zit een nadrukkelijke gedachte achter. De basis voor deze gedachte wordt, hoe gek het misschien ook klinkt, gevormd door trainingsvormen die Debora Kadijk ook bij de (wereld-)top heeft gebruikt. Met deze trainingsvormen bracht ze meerdere teams naar de Olympische Spelen, en ze vormden ook de basis van de prestaties van verschillende huidige Nederlandse topspelers.

Bron: www.kadijkbeach.nl

* Debora Kadijk vormde vanaf 1997 met haar zus Rebekka een beachvolleybalteam. Het duo werd tussen 1997 en 2000 ieder jaar Nederlands kampioen en haalde op de Europese kampioenschappen een zilveren (1998) en een bronzen medaille (2000). Op de Olympische Zomerspelen 2000 had het team geen succes, de twee wedstrijden die ze speelden gingen beiden verloren. Debora besloot na de Spelen te stoppen en is nu naamgever van het bedrijf Kadijk Beach te Werkendam.